Pokuta

Sakrament pokuty

Nazywamy go także sakramentem pojednania, przebaczenia, spowiedzi, nawrócenia.

1. Nowe życie w łasce, otrzymane na chrzcie, nie usuwa słabości natury ludzkiej ani jej skłonności do grzechu tj. pożądliwości. Chrystus ustanowił ten sakrament w celu nawrócenia ochrzczonych, którzy oddalili się od Niego przez grzech.

2. Zgodnie z praktyką i nauką Kościoła dla przebaczenia ciężkiej winy konieczna jest spowiedź indywidualna. W imieniu Chrystusa i wspólnoty Kościoła kapłan przyjmuje wyznanie grzechów i w imieniu Boga udziela rozgrzeszenia. „Weźmijscie Ducah Świętego! którym odpuścicie grzechy, są im odpuszczone, a którym zatrzymacie, są im zatrzymane” (J 20,19).

3. Kościół, będąc świętym, obejmuje grzeszników, dlatego nawrócenie jest stałym zadaniem dla całego Kościoła.

4. Skutki sakramentu pokuty:

– pojednanie z Bogiem (odpuszczenie grzechów),

– pojednanie z Kościołem,

– odzyskanie stanu łaski, jeśli została utracona,

– darowanie kary wiecznej spowodowanej przez grzechy śmiertelne,

– darowanie, przynajmniej częściowe, kar doczesnych będących skutkiem grzechu,

– pokój i pogoda sumienia oraz pociecha duchowa,

– wzrost sił do walki duchowej.

5. Ten, kto nie popełnił ciężkich grzechów, może z pożytkiem przyjmować sakrament pokuty. Świadomie wyznaje w ten sposób, że czuje się grzesznikiem. Sakrament pokuty pomaga w poznawaniu samego siebie i daje nową możliwość stawania się lepszym. Dlatego Kościół zachęca wiernych do regularnego przyjmowania sakramentu pokuty.

6. Nie można jednak pokuty ograniczać tylko do samego sakramentu spowiedzi. Pokuta za swoje i cudze grzechy jest jedną z zasadniczych postaw chrześcijanina. Całe życie człowieka, jego dobre czyny, dobrze spełnione obowiązki, jego cierpienia fizyczne, moralne i intelektualne, jego trudy i poświęcenia mają moc zadośćczyniącą, leczą rany grzechowe, pomnażają łaskę i wyjednują nagrodę życia wiecznego.

WARUNKI DOBREJ SPOWIEDZI

1. Rachunek sumienia. W rachunku sumienia chodzi o właściwą ocenę swojego życia, które jest darem Bożym i dlatego powinno być kształtowane według Bożego prawa. Pomagają nam w tym: 10 Przykazań Bożych i 5 Przykazań Kościelnych.

2. Żal za grzechy. Jest to najpotrzebniejszy warunek polegający na „bólu duszy i znienawidzeniu popełnionego grzechu z postanowieniem niegrzeszenia w przyszłości”. Gdy żal wypływa z miłości do Boga miłowanego nade wszystko, jest nazywany „żalem doskonałym”. Taki żal odpuszcza grzechy powszednie. Przynosi on także przebaczenie grzechów śmiertelnych, jeśli zawiera mocne postanowienie przystąpienia do spowiedzi sakramentalnej, gdy tylko będzie to możliwe. Żal „niedoskonały” rodzi się z rozważania brzydoty grzechu lub lęku, przed wiecznym potępieniem i innymi karami, które grożą grzesznikowi (żal ze strachu). Żal niedoskonały nie przynosi jednak przebaczenia grzechów ciężkich, ale jest wystarczający do sakramentu pokuty.

3. Mocne postanowienie poprawy. Jest to szczera wola unikania grzechów i okazji, które do grzechów prowadzą.

4. Szczera spowiedź. Wyznanie grzechów wobec kapłana stanowi istotną część sakramentu pokuty. Na spowiedzi penitent powinien wyznać wszystkie grzechy śmiertelne (ciężkie), których jest świadomy po dokładnym rachunku sumienia, chociaż byłyby najbardziej skryte. Kapłana obowiązuje tajemnica spowiedzi pod karą ekskomuniki.

5. Zadośćuczynienie Panu Bogu i bliźniemu. Wiele grzechów przynosi szkodę bliźniemu. Należy uczynić wszystko, co możliwe, aby ją naprawić (np. oddać rzeczy ukradzione, przywrócić dobrą sławę temu, kto został oczerniony, wynagrodzić krzywdy). Wymaga tego zwyczajna sprawiedliwość. Ponadto grzech rani i osłabia samego grzesznika, a także jego relację z Bogiem i z drugim człowiekiem. Rozgrzeszenie usuwa grzech, ale nie usuwa wszelkiego nieporządku, jaki wprowadził grzech. Grzesznik podźwignięty z grzechu musi jeszcze odzyskać pełne zdrowie duchowe. Powinien zatem zrobić coś więcej, by naprawić swoje winy: powinien „zadośćuczynić” w odpowiedni sposób lub „odpokutować” za swoje grzechy. To zadośćuczynienie jest nazywane także „pokutą”.

GRZECH

1. Grzech jest to „słowo, czyn lub pragnienie przeciw prawu wiecznemu” (św. Augustyn). Jest obrazą Boga, przeciwstawia się miłości Boga do nas. Rani on naturę człowieka i godzi w ludzką solidarność.

2. Grzechy są różnorodne. Można je rozróżniać w zależności od ich przedmiotu, w zależności od cnót i w zależności od przykazań, którym się przeciwstawiają.

3. Istotne jest rozróżnienie między grzechem śmiertlenym (ciężkim) a grzechem powszednim (lekkim).

– Grzech śmiertelny (ciężki) – świadome i dobrowolne przekroczenie przykazań Bożych lub kościelnych w rzeczy ważnej. Dotyczy materii poważnej i został popełniony z pełną świadomością i całkowitą zgodą. Pociąga za sobą utratę miłości i pozbawienie łaski uświęcającej, powoduje wieczną śmierć w piekle, jeśli za niego nie żałujemy.

– Grzech powszedni (lekki) – przekroczenie przykazań Bożych i kościelnych w rzeczy małej; lub w rzeczy ważnej, ale nie całkiem świadomie i dobrowolnie. Dotyczy materii lekkiej lub dotyczy materii ciężkiej, lecz bez pełnego poznania albo całkowitej zgody. Nie zrywa naszego przymierza z Bogiem, ale osłabia miłość, wyraża nieuporządkowane przywiązanie do dóbr stworzonych, utrudnia postęp duszy w zdobywaniu cnót i praktykowaniu dobra moralnego, zasługuje na kary doczesne.

4. Grzechy główne:

– pycha,

– chciwość,

– nieczystość,

– zazdrość,

– nieumiarkowanie w jedzeniu i piciu,

– gniew,

– lenistwo.

5. Grzechy przeciw Duchowi Świętemu:

– grzeszyć zuchwale w nadziei miłosierdzia Bożego,

– rozpaczać albo wątpić o miłosierdziu Bożym,

– uznanej prawdzie chrześcijańskiej się sprzeciwiać,

– bliźniemu łaski Bożej nie życzyć lub zazdrościć,

– wobec zbawiennych napomnień mieć zatwardziałe serce,

– pokutę i nawrócenie aż do śmierci odkładać.

6. Grzechy cudze:

– namawiać kogoś do grzechu,

– nakazywać grzeszyć,

– pobudzać do grzechu,

– pochwalać grzech drugiego,

– zachowywać obojętność, gdy ktoś grzeszy,

– nie karać za grzech,

– pomagać do grzechu,

– usprawiedliwiać czyjś grzech.

7. Grzechy wołające o pomstę do nieba:

– umyślne zabójstwo,

– grzech sodomski,

– uciskanie ubogich, wdów i sierot,

– zatrzymywanie zapłaty sługom i robotnikom.

8. Grzech pierworodny.

Jest w nas stanem pozbawienia pierwotnej świętości i sprawiedliwości. W takim stanie wszyscy ludzie się rodzą. Jest grzechem „zaciągniętym”, a nie „popełnionym”. Jest stanem związanym z urodzeniem, a nie osobistym aktem.

Kuszony przez diabła człowiek, nadużywając swojej wolności, przestał ufać swemu Stwórcy i stał się nieposłuszny Jego nakazowi. Pierwsi ludzie popełnili więc grzech, który dotknął całą naturę ludzką i odtąd jest przekazywany kolejnym pokoleniom wraz z narodzinami. Skutkiem tego zranienia jest powszechna skłonność wszystkich ludzi do zła (grzechu). Wolna od grzechu pierworodnego jest z woli Bożej tylko Maryja Panna.

(z Kompendium KKK)

ZASADY SPOWIEDZI

1. Chrześcijanin powinien przystąpić do spowiedzi przynajmniej raz w roku.

2. Zaleca się jednak spowiedź w miarę częstą i regularną.

3. Spowiedź comiesięczna odbywa się zwykle w I piątki miesiąca.

4. W naszym kościele jest możliwość spowiedzi codziennie przed Mszą św.

5. Spowiedzi parafialne są w Adwencie, Wielkim Poście, w czasie rekolekcji i przed odpustem parafialnym.

6. Zachęcamy całe rodziny do spowiedzi przy okazji uroczystości rodzinnych – chrzest, I Komunia św., bierzmowanie, ślub, pogrzeb, zamówione Msze św.

ODPUSTY W KOŚCIELE

1. Odpust jest to darowanie wobec Boga kary doczesnej za grzechy odpuszczone już co do winy. Otrzymuje je wierny, odpowiednio przygotowany i po wypełnieniu pewnych określonych warunków, przez działanie Kościoła, który jako sługa odkupienia autorytatywnie rozporządza i dysponuje skarbcem zadośćuczynienia Chrystusa i świętych.

2. Odpust jest cząstkowy albo zupełny, zależnie od tego, czy uwalnia od kary doczesnej należnej za grzechy w części lub całości.

3. Każdy wierny może zyskiwać odpusty czy to cząstkowe, czy zupełne albo dla siebie, albo ofiarowywać za zmarłych.

4. Warunki uzyskania odpustu zupełnego:

· spełnienie trzech warunków wstępnych: spowiedź sakramentalna lub stan łaski uświęcającej, przyjęcie Komunii świętej, odmówienie: Ojcze nasz, Wierzę i modlitwy w intencjach papieża,

· wykluczenie wszelkiego przywiązania do grzechu, nawet lekkiego,

· wykonanie czynności pobożnej obdarzonej odpustem.

5. Brak pełnej dyspozycji wykluczenia przywiązania do jakiegokolwiek grzechu, spowoduje obniżenie rangi odpustu, będzie to odpust cząstkowy. Trzy warunki wstępne: spowiedź, Komunia święta i modlitwa w intencjach papieża mogą być wypełnione w ciągu wielu dni przed lub po wykonaniu czynności pobożnej nagradzanej odpustem, ale musi być między nimi łączność. Po jednej spowiedzi sakramentalnej, utrzymując się w stanie łaski uświęcającej, można uzyskać kilkakrotnie odpust zupełny, a po Komunii świętej i modlitwie w intencjach papieża można uzyskać tego dnia tylko raz odpust zupełny.